wtorek, 22 lutego 2011

Pomocne narzędzia frazeologiczne wykorzystywane podczas projektowania nowych nazw

Aby stworzyć nową, ciekawą, wyjątkową nazwę wskazane jest aby wykorzystywać narzędzia jakie oferuje nam nasz język oraz zasady jakimi się on rządzi.

Poniżej zamieszczam te z których korzystam podczas projektowania nowej nazwy.
  • Adideacja (skojarzenia) - gra słów polegająca na zmianie brzmienia wyrazu w taki sposób, aby kojarzył się z innym wyrazem i otrzymywał przez to nieco odmienne znaczenie i zabarwienie emocjonalne, zwykle humorystyczne, np. terroretyk, złudzenie apteczne.
  • Antyfraza - słowo lub wypowiedzenie, których sens jest odwróceniem dosłownego znaczenia; realizacja ironii; celem antyfrazy jest wyolbrzymienie i wyszydzenie zwykle negatywnej cechy, np. Ale jesteś szybki! (w znaczeniu powolny).
  • Katachreza (przenośnie) - takie nowe użycie wyrazu, które rozszerza jego stosowalność semantyczną. Dzięki takiemu rozszerzeniu stosowalności semantycznej można zastosować nazwę pewnego zjawiska do utworzenia nazwy innego zjawiska, przeważnie w jakiś sposób analogicznego, np. gałąź rodu, ucho filiżanki, oczko w pończosze. Niektóre grupy wyrazów mają szczególną zdolność do takiego rozszerzenia znaczenia, w europejskim kręgu kulturowym są to często nazwy części ciała ludzkiego, od których tworzy się nazwy przedmiotów nieożywionych przez analogię kształtu lub funkcji. 
  • Metafora - podstawowa figura stylistyczna, w której obce znaczeniowo wyrazy są ze sobą składniowo zestawione po to aby pokazać ich podobieństwo lub analogię, zyskują w ten sposób inne, obrazowe znaczenie, zwane metaforycznym, np. morze gwiazd, kielich goryczy.
  • Metonimia (zamiennia) - wyrażenie, w którym dany wyraz zastępuje inny, kojarzący się na zasadzie podobieństwa obiektywnego, nierzadko materialnego, a nie tylko dowolnie odczutego lub wywodzącego się z fantazji i wyobraźni.
  • Panchreston - wyjaśnienie skonstruowane tak, aby służyć równie dobrze we wszelkich możliwych przypadkach, aby pasować do każdej sytuacji; wyjaśnienie uniwersalne, dobre na wszystkie okazje.
  • Peryfraza (omówienie) - zastąpienie nazwy zjawiska przez jego rozbudowane opisanie. Figura retoryczna służąca w dawnej twórczości do wzbogacenia i rozwijania tematu.
  • Synekdocha (ogarnienie) - kreślenie całości przez część (np. "dziesięć szabel" zamiast "dziesięciu kawalerzystów"), części przez całość („próg” lub „dach” zamiast „dom”), rodzaju przez gatunek ("armia" zamiast "wojsko"), gatunku przez rodzaj („śmiertelnik" zamiast „człowiek").
  • Synestezja - łączenie wrażeń odbieranych przez jeden ze zmysłów z doznaniami związanymi z innym zmysłem, np. przekształcanie wrażeń słuchowych we wzrokowe ("barwa dźwięku").

Wszystkie zawarte powyżej definicje zebrałem z ogólnodostępnych źródeł, a z którymi większość z Was miał okazje poznać na lekcjach języka polskiego w swojej szkole podstawowej.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz